اجاق گاز یکی از مهم‌ترین لوازم آشپزخانه است و در هر خانه‌ای حداقل یک‌بار در روز از آن استفاده می‌کنند، به‌همین‌دلیل خرید اجاق گاز مناسب و در عین‌حال شیک، اهمیت زیادی دارد.
قبل از هر چیز، باید بدانید که اجاق‌ها بسته به نوع سوخت مصرفی‌شان به سه دسته تقسیم می‌شوند:
توجه داشته باشید که اجاق برقی را می‌توانید در هر خانه‌ای دارای برق با ولتاژ ۲۲۰ ولت استفاده کنید، اما اگر می‌خواهید اجاق گاز بخرید باید مطمئن باشید که منزل‌تان لوله‌کشی گاز طبیعی داشته باشد، در غیر این‌صورت باید از گاز پروپان یا همان کپسول گاز استفاده کنید. البته بیشتر مناطق شهری امروزی از خدمات گاز طبیعی برخوردار هستند، اما هنوز هم مناطق روستایی‌ای هستند که متاسفانه از گاز طبیعی محروم‌اند.
عوامل مهم اولیه برای خرید اجاق گاز
به‌طورکلی، اجاق گاز باید با نیازهای شما برای پخت‌وپز متناسب باشد. خواه یک آشپز حرفه‌ای هستید یا مبتدی، تنها زندگی می‌کنید یا در خانواده‌ای پرجمعیت، نوع اجاق گاز انتخابی شما پاسخگوی انتظارات‌تان باشد. برای این منظور باید ویژگی‌های زیر را مدّنظر داشته باشید:
۱. نوع اجاق گاز
اجاق گاز بسته به سیستم اشتعالی که در آن تعبیه شده است، می‌تواند از نوع پیلوت‌دار سنتی باشد یا از نوع الکتریکی پیشرفته. نوع پیلوت‌دار جریان ثابتی از گاز را فراهم می‌کند تا شعله را روشن نگه دارد و به این ترتیب بیش‌ازحدِ نیاز انرژی مصرف می‌کند. اما نوع الکتریکی آن از جریان الکتریکی استفاده می‌کند که در ابتدای چرخه گرمایی روشن می‌شود و دیگر نیازی به جریان مداوم ندارد، بنابراین میزان مصرف انرژی آن کمتر است.
۲. اندازه اجاق گاز
اندازه اجاق گازی که می‌خواهید بخرید تا حد زیادی به اندازه آشپزخانه، میزان پخت‌پز روزانه و نیز تعداد افراد خانواده‌تان بستگی دارد.
اگر فضای آشپزخانه‌تان کوچک است و می‌خواهید به شکل بهینه از فضای آشپزخانه استفاده کنید، اجاق گازهای توکار صفحه‌ای فضای کمتری را نسبت به اجاق گازهای ایستاده (مبله) اشغال می‌کنند. این نوع اجاق گازها به فضای آشپرخانه‌تان ظاهر مدرن‌تری خواهند داد. بااین‌حال توجه داشته باشید این اجاق گازها فر ندارند و اگر به شیرینی‌پزی و پختن کیک‌های خوشمزه علاقه دارید، باید فر یا تُستر را جداگانه خریداری کنید.
اگر تعداد افراد خانواده‌تان کم است، اجاق گاز با تعداد شعله‌های کمتر مناسب‌تر است. به‌عنوان مثال در خانواده ۳ یا ۴ نفره اجاق گاز دو شعله پاسخگوی نیازهای خانواده است و فضای کمتری را هم اشغال می‌کند. (البته اگر مدام مهمان ندارید.)
اجاق گازهای رومیزی هم برای آشپزخانه‌های کوچک گزینه مناسبی هستند، اما معمولا از همه مدل‌های دیگر گران‌ترند.
در صورتی‌که می‌خواهید حتما از اجاق گاز مبله استفاده کنید، فضای آشپزخانه را اندازه بگیرید. اگر قرار است بین دو کابینت قرار بگیرد باید به دقت اندازه‌گیری را انجام بدهید. به‌طور معمول اندازه اجاق گازهای ایستاده حدود ۳۰ اینچ یا ۷۵ سانتی‌متر است، اما مدل‌های باریک‌تر و عریض‌تر از آن هم وجود دارد. در شکل اجاق گاز ایستاده را می‌بینید که به خوبی در فضای بین دو کابینت جا شده است.
۳. توان حرارتی اجاق گاز
هنگام خرید اجاق گاز به توان حرارتی آن توجه کنید. توان حرارتی اجاق گاز میزان گرمایی است که از شعله‌ها خارج می‌شود و واحد اندازه‌گیری استاندارد آن بی‌تی‌یو بر ساعت است. (بی‌تی‌یو به معنای واحد حرارتی بریتانیا به ازای هر ساعت است و به‌شکل BTU/hr نوشته می‌شود). در ایران این توان حرارتی بر اساس کیلووات در نظر گرفته می‌شود. خروجی حرارت شعله‌ها در اجاق گازهای استاندارد به ازای هر ساعت از ۵۰۰۰ تا ۱۲,۵۰۰ BTU (معادل ۱,۴ کیلووات تا ۳,۶ کیلووات) متغیر است.
معمولا ایده‌آل‌ترین توان حرارتی برای هر شعله در اجاق گازهای خانگی ۲,۰۵ کیلووات (معادل ۷۰۰۰ BTU) است. توان حرارتی بالاتر از این مقدار، بیشتر برای رستوران‌ها مناسب است. بااین‌حال، معمولا اجاق گازها دارای شعله‌هایی با توان حرارتی یکسان نیستند و توان بعضی شعله‌ها از ۰,۸۷تا ۱,۴ کیلووات (معادل ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ BTU) است.
بعضی اجاق گازها یک شعله بسیار قوی‌تر با حدود ۳,۵ کیلووات دارند. البته لزوما این‌طور نیست که هرچه توان حرارتی اجاق گاز بالاتر باشد، اجاق گاز بهتر است. توان حرارتی بالاتر گرمای بیشتری به غذا می‌رساند و بنابراین مدت زمان پخت غذا کاهش می‌یابد، اما کنترل گرما هم در این شعله‌ها دشوارتر است؛ زیرا معمولا این شعله‌ها را نمی‌توان به اندازه کافی کم یا به اندازه دلخواه تنظیم کرد.
۴. جنس اجاق گاز
هنگام خرید اجاق گاز باید به جنس آن هم توجه کنید. به‌طورکلی، اجاق گازها در انواع زیر تولید می‌شوند:
- تمام استیل: بیشتر اجاق گازها از فولاد ضد زنگ (استیل) ساخته می‌شوند، زیرا محیط آشپزخانه معمولا پر از بخار آب است و سبب زنگ‌زدن فلزاتی مانند آهن می‌شود. حتی اگر بدنه اجاق گازهای استیل به شدت گرم شود، باز هم مقاومت زیادی دارد و به آن آسیبی نمی‌رسد.
- استیل – شیشه‌ای: صفحه این اجاق گازها شیشه‌ای است، اما لبه‌های آنها استیل است. این اجاق گازها هم به دلیل ترکیب شیشه و فلز زیبایی خاصی به فضای آشپزخانه می‌بخشند و در عین حال از دوام و مقاومت خوبی برخوردار هستند.
- شیشه‌ای: این اجاق گازها از شیشه بسیار مقاوم نسبت به گرما ساخته شده‌اند و جلوه بسیار زیبایی دارند. بااین‌حال نگهداری و تمیز نگه داشتن این اجاق گاز های ظریف و زیبا دشوارتر است.